Preventing degradation of the marine environment, restoring ecosystems or reducing pollution of the Baltic waters are some of the activities indicated in the program for the protection of marine waters, developed and updated by Polish Waters. Przemysław Gruszecki, Director of the Water Environment Management Department at PGW Polish Waters, talks about the benefits for the sectors dependent on the Baltic Sea and for each of us.
Under the slogan Save the Sea! Polish Waters update the Marine Waters Protection Program. What is its purpose?
The Marine Strategy Framework Directive is an EU legislation that aims to protect our seas and oceans and their resources. The aim of the directive is to restore marine waters to good condition. It is not about literal water and the improvement of their quality, but about the condition of ecosystems functioning in these reservoirs. Poland is committed to improving the condition of the Baltic Sea waters, and the Marine Waters Protection Program is part of this strategy. It is understood as a 6-year process of managing sea waters in a way that will allow us to maintain or improve the good condition of the Baltic Sea.
At what planning stage of the project are we currently?
We are in the process of updating the document, which is a summary of environmental and economic analyzes, presenting a package of measures aimed at meeting the directive objective, i.e. achieving good condition of the Baltic Sea waters.
What are these activities?
In the draft update of the Marine Waters Protection Program (aPOWM) we are talking about two types of measures: on the one hand, measures resulting directly from other programs and directives, and on the other hand, about new tasks that we propose for implementation if the former seem insufficient. In addition to these two groups, which make up the basic actions, we also have the possibility of implementing ad hoc actions, implemented in the event of emergency situations requiring intervention.
Are these activities only carried out at sea?
Some of them are taken on land, some are directly related to sea waters. As examples, I can mention the development of port infrastructure in the part serving to supply electricity to ships, the promotion of the use of natural gas as fuel by ships, and even plans to save animals suffering from oil spills. On land, we will focus, for example, on the conditions of fertilizer storage, agriculture or municipal wastewater treatment, which will contribute to reducing the amount of nutrients flowing into the Baltic Sea, and thus improving the quality of water in our sea.
Who will perform these tasks?
Activities in the Marine Waters Protection Program are divided between various institutions. Polish waters have their share for which they are responsible. Only by acting together can we achieve our goal of a clean, rich in biodiversity Baltic Sea in the long term.
As users of the Baltic sea waters, whether it’s every day or just on holiday, will we feel the impact of the program on our daily life? Can we have a say in the program?
First of all, we must realize that the Baltic Sea is a very specific sea. It is shallow – the average depth is about 53 m, which corresponds to the height of a 20-story building. Compared to, for example, the North Sea, which is several times deeper, it is not much. The deepest point in the Baltic Sea is about 450 m. In the case of the Black Sea, the deepest point is over 2 km. These natural conditions obviously affect the effectiveness of the actions taken and how quickly their effects can be seen. And while we do not have a direct influence on the implementation of the program, we can contribute to the improvement of the condition of the Baltic Sea through our everyday behavior, especially during a holiday by the sea.
And how is the Baltic Sea in terms of salinity compared to other seas?
When we speak of the Baltic Sea, we mean a shallow body of water with a positive water balance. More water flows into it through rivers and drainage basins than it evaporates. Moreover, these are fresh waters. The salinity of the Baltic Sea is relatively low, and here we are also talking about multiple differences compared to other reservoirs.
Certainly, many of Poles who travel around Europe and spent their holidays at a different sea, the first thing they notice is the difference in the salinity of their waters compared to the Baltic Sea; Adriatic, Mediterranean and Black Sea are much saltier. In the Baltic Sea, the average salinity ranges from 7-8 per mille in the vicinity of Denmark, to 3 in the north, between Finland and Sweden. The Mediterranean Sea is salinity 39 per mille. As we can see, the Baltic Sea is not very salty and depends on infusions of definitely saltier waters from the North Sea.
We already know that the Baltic Sea is relatively shallow and not salty. What are the consequences?
The Baltic Sea is much smaller than we might think. In addition, it is intensively ‘supplied’ by fresh waters, rich in nutrients from human activities, including agriculture. This causes algae blooms. The inhabitants of Pomerania and the coast regularly observe algae blooms, which translates into closing beaches and limiting swimming in the sea.
Can you describe the problem of eutrophication of the Baltic Sea in more detail?
As a result of algae bloom, the transmission of sunlight to deeper layers is limited, which in turn causes the loss of other species of sea grasses. Rotting algae, disintegrating, deplete the oxygen from the bottom layers and the parts of the Baltic are formed that are deprived of oxygen in the deeper layers – the dead zones. The infusions from the North Sea can improve the oxygen situation, because these waters are heavier, more salty. As a result of natural processes, they push out the deoxygenated waters of the Baltic Sea. The bad luck of the Baltic Sea is that there are fewer and fewer infusions. In the 1970s and 1980s, this was approximately 5-7 infusions over 10 years. Meanwhile, from 2000 to the present, there were only 2.
What is the cause of this?
Climate change. The occurrence of this North Sea infusion process is conditioned by the specific circumstances that must occur; wind directions, layering, Baltic waters inclination, pressure, temperature difference. If not for the Danish straits, the Baltic Sea would be a lake, as it would quickly turn into a reservoir of fresh water.
The Baltic Sea is also specific due to its geopolitical location, right?
Yes, we can say that the Baltic Sea is almost an internal sea of the European Union. Almost, but it’s not a EU country. Here it is worth emphasizing the role of cooperation between the EU countries and the Russian Federation on the basis of the Helsinki Convention on the protection of the marine environment of the Baltic Sea. The EU countries are additionally connected with the so-called the maritime directive, pursuant to which they are developing a joint project for the Baltic Sea – the already mentioned Marine Waters Protection Program.
What would fulfill the assumptions of the Protect the Sea! in 100%?
If the Marine Waters Protection Program and its update could be fully implemented, meeting the directive’s objective of achieving good status for marine waters in 2027, then we would have a sea that would be a healthy ecosystem.
A healthy ecosystem means full of fish and other marine life. How is it now?
We have problems with the overfishing of the Baltic Sea, i.e. the availability of fish. Each of us loves to eat fish during the holidays, but there are less and less of these fish. Here we are dealing with both the tourist aspect and the economy, because we are talking about our fishermen and the economy sector, therefore ensuring the biological balance and good condition of the Baltic waters is also an action that is going to help restore the resources of species that have been overfished.
Is there a chance that the Baltic Sea will regain its ecological balance?
Yes. We want our sea to be rich in biodiversity and safe for tourists to swim. A sea that we can use in a sustainable way, which does not become a reservoir in need of rescue. As a result of this: cleaner water in the Baltic Sea, better functioning aquatic ecosystems, and the restoration of biological life. For us, it means the safety of using its benefits during the holidays, including the lack of restrictions related to, for example, algae and closing beaches. For fishermen – greater job opportunities and thus everyone enjoys eating good, healthy fish. These are both social and economic benefits of the program implementation, the draft of which we are preparing. It must be an action taken by all the Baltic states. The actions of one country, be it Poland, Lithuania or Sweden, will not be enough.
Are pollution the main threats to the Baltic Sea?
Not completely. By pollution, we most often mean water quality, i.e. a set of chemical indicators, temperature, color, salinity, chemicals, nutrients. We have a fairly traditional approach. On the other hand, the condition assessment is much more extensive. It concerns not only the quality, such as nutrient concentration, but also the functioning of the ecosystem. We are talking about underwater noise, seabed integrity, eutrophication. We distinguish as many as 11 phenomena described by these features.
Is it true that Polish waters are the dirtiest?
No. Poland is the most populous country in the Baltic Sea, apart from Russia, of course, which is a downfall. 38 million inhabitants is the dominant number on the Baltic scale. In addition, we have two largest rivers in the catchment area of this sea: the Vistula and the Oder, and the area from which waters flow into them also includes part of Germany, Ukraine and Belarus. Therefore, the load of pollutants that we introduce into the Baltic Sea is necessarily the greatest. On the one hand, this makes it easier to show that Poland is the biggest polluter of the Baltic Sea, but it is not a fair statement. It is enough to convert it into the number of inhabitants or the catchment area and then our role is drawn in a slightly different light. However, it is difficult to overestimate the scale of Poland.
Will it be possible for the public to refer to the propositions of the project by the society as part of the update of the Marine Waters Protection Program?
Yes, at the beginning of July, we plan to submit the draft update of the document to public consultations, which will last 3 months. As part of consultations in Baltic cities, we will organize 3 regional conferences. At the same time, a 21-day consultation on the environmental impact assessment of this document will be conducted.
Will the consultation and legislative path be straightforward after the consultations are over?
The very procedure of creating and approving aPOWM update is quite complicated. We are talking about sectors of the economy, departments of government administration, which is why as many as 10 ministers who agree on this document and to whom these activities in some way relate, or the sectors of administration they control, play their role in the process. After being approved by the Council of Ministers, the draft is sent to the European Commission for an opinion, which is why the process is quite complicated.
Nevertheless, its essential element is actually social consultations. Anyone who is interested, regardless of whether they live by the Baltic Sea or not, but is characterized by concern for the Baltic Sea, can comment and suggest something, pay attention to certain aspects that may have been omitted, or, in the opinion of the person submitting the comment, are not properly treated or nor is the problem given the proper weight. We are waiting for all the voices and we hope that the response will be significant and that not only offices and authorities, or environmental organizations, which we can certainly count on, will express their opinion. Let us remember that the Baltic Sea is our common business!
Thank you for the conversation.
Interview was conducted by Joanna Sasal
PGW Polish Waters
Źródłami hałasu podwodnego są wszystkie urządzenia mechaniczne pracujące w morzu takie jak statki, echosondy, pogłębiarki, koparki piachu, kable powodujące promieniowanie elektromagnetyczne, systemy chłodzenia wody, działania wojskowe.
Dźwięki w wodzie mogą rozchodzić się w niej na znacznie większe odległości niż w powietrzu. Efekty wpływu hałasu wodnego na morskie zwierzęta nie zostały ostatecznie poznane. Obecnie trwają badania mające na celu ustalenie poziomów hałasu morskiego i jego wpływu na organizmy zamieszkujące morza.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
Odpady morskie to problem globalny dotyczący wszystkich mórz i oceanów na świecie. Każdego roku miliony ton śmieci lądują w tych zbiornikach zmieniając je w największe wysypiska świata i powodując problemy środowiskowe, ekonomiczne, zdrowotne i estetyczne. Złe praktyki składowania odpadów stałych, brak infrastruktury i brak świadomości odnośnie konsekwencji podejmowanych działań stopniowo pogarszają sytuację.
Sprzątanie akwenów nie jest najbardziej skuteczną metodą oczyszczania wód ze śmieci. Najlepszym rozwiązaniem jest zapobieganie marnowaniu oraz wdrażanie recyklingu i ponownego używania materiałów i produktów. Głównymi źródłami odpadów morskich są śmieci lądowe, rzeki i wody powodziowe, ujścia przemysłowe, ścieki komunalne, śmiecenie na plażach i rejonach przybrzeżnych, rybołówstwo, żegluga, nielegalne wysypiska w morzach. Morskie odpady mają także wpływ na ekonomię: straty dla społeczności nadmorskich, turystyki, żeglugi i rybołówstwa.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
„Substancje niebezpieczne oznaczają substancje lub grupy substancji, które są toksyczne, trwałe i podatne na bioakumulację oraz inne substancje lub grupy substancji, których poziom osiąga stan niepokojący” (Dyrektywa wodna, art. 2(29))
Przykładami takich substancji w środowisku morskim są pestycydy, farmaceutyki i metale ciężkie. Pochodzą one z nadbrzeżnego przemysłu, żeglugi morskiej, zanieczyszczonego powietrza i rzek, poszukiwania i eksploatacji ropy, gazu, minerałów.
Szkodliwe substancje degradują stan wód morskich i mogą powodować poważne zakłócenia w funkcjonowaniu ekosystemów. Efekty zanieczyszczenia wód mogą być widoczne dopiero po pewnym czasie stałego, przewlekłego narażenia mórz na toksyczne substancje. Jest coraz więcej dowodów na to, że substancje zanieczyszczające wody morskie mogą wpływać na funkcjonowanie układu endokrynnego morskich organizmów oraz powodować choroby.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
„Substancje niebezpieczne oznaczają substancje lub grupy substancji, które są toksyczne, trwałe i podatne na bioakumulację oraz inne substancje lub grupy substancji, których poziom osiąga stan niepokojący” (Dyrektywa wodna, art. 2(29))
Przykładami takich substancji w środowisku morskim są pestycydy, farmaceutyki i metale ciężkie. Pochodzą one z nadbrzeżnego przemysłu, żeglugi morskiej, zanieczyszczonego powietrza i rzek, poszukiwania i eksploatacji ropy, gazu, minerałów.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
Warunki hydrograficzne charakteryzują takie fizyczne parametry wody morskiej jak: temperatura, zasolenie, głębokość, prądy, fale, zawirowania, zmętnienie. Grają one główną rolę w dynamice morskich ekosystemów i mogą być zmieniane przez aktywność ludzi, szczególnie w obszarach nadbrzeżnych. Mają także wpływ na produkcję i wzrost planktonu, ryb oraz rozkład i siedlisko larw wielu gatunków bentosu i pelagialu. Są również istotne w wymianach pomiędzy morzem a atmosferą i między różnymi warstwami wody (dzięki czemu możliwe jest m.in. odpowiednie natlenowanie warstw wody położonych blisko dna morskiego).
Warunki hydrograficzne zależą głównie od przypływów, ogólnego oceanicznego krążenia wody oraz klimatu. Działalność człowieka, szczególnie w rejonach przybrzeżnych, także może mieć na nie wpływ, poprzez m.in. konstruowanie przybrzeżnej i morskiej infrastruktury, morskich platform i instalacji farm wiatrowych, tworzenie kanałów, pogłębianie kanałów nawigacyjnych, ruch morski, uwalnianie osadu przez sprzęt do rybołówstwa, morskie kopalnie i wydobywanie piachu, uwalnianie dużej ilości ciepłej lub słonej wody.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
To charakterystyka fizyczna, chemiczna i biologiczna dna morskiego. Czynniki te określają strukturę i funkcjonowanie morskich ekosystemów, szczególnie organizmów żyjących na dnie morskim. Specyfikę dna morskiego określają głębokość, typ podłoża (miękkie, twarde, biogenne) oraz zamieszkujące je gatunki. Działalność człowieka mająca wpływ na dno morskie to m.in. infrastruktura nabrzeżna i instalacje morskie (platformy wiertnicze, farmy wiatrowe); morskie kopalnie i wydobywanie piachu, uwalnianie wydobytego osadu, cumowanie, niektóre praktyki rybołówcze (np. trałowanie), hodowle wodne, wprowadzanie obcych gatunków, zanieczyszczanie, zmiany w składzie rzek (zanieczyszczenia organiczne), uwalnianie osadu przez sprzęt do rybołówstwa, uwalnianie dużej ilości ciepłej lub słonej wody.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
Eutrofizacja to proces powodowany zanieczyszczeniem wód morskich m.in. nawozami, głównie azotowymi i/lub fosforanami, prowadzący do zwiększonego wzrostu, produkcji biomasy glonów, zmian w równowadze ekosystemu oraz pogorszenia się jakości wody.
Azot pochodzi głównie z terenów rolnych, ale również z gazów azotowych, hodowli wodnych, wody przemysłowej i przylegających oceanów. Natomiast główne źródło fosforanów to domowe i przemysłowe ścieki.
Eutrofizacja prowadzi do wzmożonego wzrostu glonów, które blokują dostęp światła słonecznego do niżej położonych partii dna morskiego. W wyniku tego zmniejsza się ilość rosnących tam wodorostów i trawy morskiej. Zwiększony rozkład martwych glonów skutkuje deficytem tlenu przy dnie morskim. Eutrofizacja zagraża bioróżnorodności i równowadze ekosystemu. Ma także skutki ekonomiczne – mniej tlenu w wodzie to mniej ryb łowionych przez rybaków, a przedostające się do skorupiaków toksyny wydzielane przez kwitnące glony mogą być trujące dla człowieka. Jakość wód morskich obniża się przez zanieczyszczenie rozkładającymi się glonami a także toksynami z kwitnących glonów, co ma wpływ na przemysł turystyczny.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
Łańcuchy troficzne zwane pokarmowymi to sieć interakcji zachodzących pomiędzy konsumentami a ich pożywieniem. Ta cecha opisuje m.in. obieg materii i przepływ energii wewnątrz ekosystemu, poziomy produktywności kluczowych składowych i strukturę ekosystemu. Zmiany w obfitości organizmów na jednym poziomie powodują zmiany na innych poziomach.
Rybołówstwo jest czynnikiem najbardziej wpływającym na wielkość zasobów ryb, co ma bezpośredni wpływ na całą sieć troficzną. Odławianie dużych ryb powoduje większą ich śmiertelność. To sprawia, że bez naturalnych wrogów w środowisku morskim wzrasta populacja mniejszych ryb, które są zazwyczaj ofiarami ryb dużych. Z kolei odławianie małych ryb takich jak śledzie, powoduje że kurczą się zasoby pożywienia dla morskich ssaków.
Zanieczyszczenie środowiska morskiego chemikaliami to kolejny czynnik który ma wpływ na łańcuchy troficzne. Substancje chemiczne gromadzą się w morskich organizmach i wędrują poprzez kolejne ogniwa łańcucha pokarmowego, ostatecznie kumulując się w dużych rybach i morskich ssakach.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
To wszystkie te gatunki żyjące w morzu, których połów stanowi dla człowieka cel ekonomiczny: ryby, rekiny, skorupiaki, mięczaki, rozgwiazdy i meduzy.
Regularne odławianie ryb i skorupiaków nie powinno wyczerpywać dostępnych rezerw. Aby utrzymać zasoby środowiska morskiego na stałym, odpowiednim poziomie, nie powinno się przekraczać ustalonego wcześniej, rocznego maksymalnego zrównoważonego odłowu (MSY), czyli łowienia takiej ilości ryb i skorupiaków których ubytek nie zbędzie zagrażał produktywności w kolejnym roku.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
Gatunki obce to gatunki sztucznie wprowadzone do innego niż ich naturalne środowisko, w którym mogą żyć i rozmnażać się stanowiąc zagrożenie dla gatunków rodzimych, a co za tym idzie zagrażając bioróżnorodności. Obce gatunki są wprowadzane podczas wymiany ludzi lub dóbr między krajami bądź kontynentami, np. przez żeglugę. Przykładami gatunków obcych są nożeniec atlantycki, ostryżyca japońska, a także małgiew piaskołaz. W wielu przypadkach gatunki obce nie zagrażają regionalnej ekologii i ekonomii. Niekiedy gatunek obcy może okazać się gatunkiem inwazyjnym, powodującym ogromne i długotrwałe szkody w nowym środowisku. W sytuacji, gdy nie mają naturalnych wrogów i wygrywają z rodzimymi gatunkami konkurencję o przestrzeń i żywność, gatunki obce mogą z czasem zastąpić gatunki rodzime na danym obszarze. Wprowadzają do nowego środowiska choroby, na które gatunki rodzime nie są odporne i powodują ich wymieranie. Gatunki obce często przybywają do nowych środowisk wraz z wodą balastową statków, przyczepione do ich kadłubów lub innych podwodnych elementów. Bywa, że są wylewane do zbiorników wodnych przez akwarystów chcących się pozbyć hodowanych zwierząt morskich. Wczesne wykrycie intruza w środowisku może zapobiec jego rozprzestrzenieniu się i inwazji i zagrożeniu jakie stanowi dla gatunków rodzimych. Czasem nowe gatunki są wprowadzane do obcych środowisk z powodów ekonomicznych, w celach hodowlanych.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
Różnorodność biologiczna jest utrzymana na naturalnym poziomie. Stan i zasięg siedlisk oraz populacja gatunków zgodne są z warunkami naturalnymi: fizycznymi, geograficznymi i klimatycznymi.
Czym jest bioróżnorodność?
Termin bioróżnorodność opisuje różnorodność form życia na kuli ziemskiej, w różnych wymiarach: w obrębie gatunku, między gatunkami oraz różnorodność ekostemów. Termin ten odnosi się do wszystkich form życia i ich zachowań, środowisk w których żyją organizmy oraz kompleksowego systemu związków między nimi, takich jak łańcuchy pokarmowe i konkurowanie o źródła pokarmu.
Różnorodność form życia sprawia, że cały ekosystem jest bardziej elastyczny i odporny na zmiany zachodzące w środowisku. Jedne gatunki szybko zastępują inne, a gatunki dysponujące większą zmiennością genetyczną są bardziej odporne na stres środowiskowy niż te z bardziej ograniczonym zasięgiem kombinacji genetycznych.
Zakres liczebności organizmów morskich jest trudny do wyobrażenia. Są te zdolne do życia w ekstremalnie niskich temperaturach, natomiast inne żyją z zupełnie innym, ponieważ niezwykle gorącym środowisku – organizmy żyjące w miejscach uwalniania ogrzewania geotermalnego, są w stanie żyć w temperaturze do 400C. Jedne żyją w płytkich wodach z dobrym dostępem do światła słonecznego, inne zaś w głębokich wodach gdzie światło słoneczne nie dociera wcale.
Morskie życie rozpoczyna się od bakterii, wirusów i organizmów jednokomórkowych lub planktonu. Organizmy te mają zdolność do przekształcania energii słonecznej w pożywienie dla innych małych zwierząt morskich. Plankton jest pożywieniem dla większych zwierząt takich jak ryby czy inne bezkręgowce. Te natomiast są pokarmem dla morskich ssaków, dużych ryb i gadów.
1. Bioróżnorodność,
2. Gatunki obce,
3. Komercyjnie eksploatowane gatunki ryb i skorupiaków,
4. Łańcuch troficzny,
5. Eutrofizacja,
6. Integralność dna morskiego,
7. Warunki hydrograficzne,
8. Substancje zanieczyszczające i efekty ich oddziaływania,
9. Substancje zanieczyszczające w rybach i owocach morza przeznaczonych do spożycia,
10. Odpady w środowisku morskim,
11. Hałas podwodny i inne źródła energii.
Formularz został wysłany. Na podany adres mailowy zostanie wysłane potwierdzenie uczestnictwa